Rozejście mięśni prostych to zaburzenie struktury i funkcji mięśni prostych brzucha oraz łączącej je kresy białej. Coraz częściej wspomina się o tej dysfunkcji w kontekście rehabilitacji kobiet w okresie okołoporodowym, ale nie jest ona zarezerwowana tylko dla tej grupy. Rozejście mięśni prostych (DRA - ang. diastasis recti abdominis) może występować u osób w każdym wieku, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn.

Czym jest rozejście mięśni prostych brzucha (RMPB)?

RMPB to zwiększona odległość między mięśniami prostymi brzucha w linii pośrodkowej ciała. Dochodzi do niego na skutek osłabienia przedniej ściany brzucha - mięśni i kresy białej.

Kresa biała jest pasmem łącznotkankowym, do którego przyczepiają się mięśnie brzucha i razem tworzą stabilną podporę dla narządów wewnętrznych. Kresa jest tkanką silną, ale jednocześnie elastyczną. Poszerza się w sytuacjach kiedy zwiększenie przestrzeni w jamie brzucha jest konieczne, np. w trakcie ciąży, i potrafi wrócić do naturalnego napięcia. Natomiast, jeśli dochodzi do ścieńczenia i nadmiernego poszerzenia kresy białej oraz osłabienia mięśni, przednia ściana brzucha traci swoją stabilność i następuje trwałe i niefizjologiczne rozejście mięśni prostych.

Jak zdiagnozować RMPB?

Pacjenci najczęściej zgłaszają uczucie niestabilności w brzuchu, permanentne powiększenie obwodu brzucha, zaburzenia perystaltyki jelit, uczucie wzdęcia czy ból brzucha lub pleców. Często zgłaszają widoczne wybrzuszenie między mostkiem a pępkiem powiększające się wraz ze zwiększeniem ciśnienia w jamie brzucha, np. podczas podnoszenia głowy w pozycji leżenia na plecach lub w trakcie parcia.

Nie zawsze jednak te objawy będą jednoznaczne z rozejściem mięśni prostych, dlatego warto udać się na konsultację do lekarza który wykona USG powłok brzusznych lub fizjoterapeuty uroginekologicznego.

Sprawdź jak łatwe i komfortowe może być pobranie w domu!

Czynniki ryzyka

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, dlaczego u niektórych osób dochodzi do rozejścia mięśni prostych. Czynnikami ryzyka są liczne ciąże, uszkodzenia i operacje w obrębie powłok brzusznych, nadwaga, cukrzyca a także choroby skutkujące osłabieniem tkanki łącznej. Zwiększone ryzyko rozejścia mięśni brzucha wiąże się ze stanami, w których dochodzi do wzrostu ciśnienia wewnątrzbrzusznego, m.in. zaparcia, przewlekły kaszel, praca związana z długotrwałym dźwiganiem czy nieprawidłowa aktywność fizyczna.

Konsekwencje

Rozejście mięśni prostych może być mylone z przepukliną brzuszną. Chociaż definicja RMPB nie mówi o uszkodzeniu powięziowym to warto zaznaczyć, że w konsekwencji nadwyrężania struktury już osłabionej kresy może dojść do przerwania jej ciągłości, co będzie stwarzało ryzyko przemieszczania się trzewi poza jej obręb, a więc sytuacji groźnej dla zdrowia jaką jest przepuklina.

Wykazano również, że RMPB przyczynia się do wysiłkowego nietrzymania moczu oraz daje objawy bólu pleców.

Fizjoterapia i leczenie

Leczenie rozstępu mięśnia prostego obejmuje głównie leczenie zachowawcze obejmujące modyfikację stylu życia, wytworzenie prawidłowych nawyków i wyeliminowanie czynności zwiększających ciśnienie śródbrzuszne. Rehabilitacja powinna opierać się na indywidualnie dobranych dla potrzeb pacjenta ćwiczeniach budujących prawidłową postawę i stabilne mięśnie brzucha.

Leczenie chirurgiczne obejmuje zszycie mięśni prostych, wszycie siatki polipropylenowej i abdominoplastykę.

Badania nad rozejściem mięśni prostych brzucha trwają i, miejmy nadzieję, niebawem dostarczą nam więcej informacji o metodach jego zapobiegania. Bazując jednak na dostępnej wiedzy, można śmiało założyć, że kluczem do zdrowego brzucha jest higieniczny tryb życia i odpowiednio dobrana aktywność fizyczna.